Yurtdışı Fazla Mesai Ücreti - Yurtdışı Çalışmalarında Fazla Mesai Ücreti Nasıl Belirlenir?

Yurtdışı Fazla Mesai Ücreti Nedir?

Günümüzde globalleşen iş dünyası, çalışanlara sadece kendi ülkelerinde değil, yurtdışında da çalışma fırsatları sunmaktadır. Yurtdışında çalışan bireyler için maaş, çalışma koşulları ve fazla mesai ücretleri önemli bir konudur. Ancak, fazla mesai uygulamaları her ülkede farklı düzenlemelere tabidir. Bu yazıda, yurtdışı fazla mesai ücreti konusunu detaylı olarak ele alacağız.

Fazla Mesai Nedir?

Fazla mesai, bir çalışanın yasal ya da sözleşmede belirtilen haftalık çalışma sürelerinin üzerinde çalışması durumunda ortaya çıkan ek çalışma saatlerini ifade eder. Ülkeden ülkede değişmekle birlikte, genellikle haftalık 40 ila 48 saat aralığı fazla mesai sınırı olarak kabul edilir. Fazla mesai, işverenin talebi ya da çalışanın onayı ile gerçekleşir.

Türk Hukukunda Fazla Mesai (İşveren ve İşçinin Türk Olması Durumunda Uygulanacaktır.)

Fazla Çalışma Ücreti İş Kanunumuzun 41. maddesinde tanımlanmıştır. İlgili maddede fazla çalışma "Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. Fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır." şeklinde tanımlanmıştır.

Yani haftalık 45 saati aşan çalışmalar fazla çalışma olarak kabul edilmektedir. Günlük çalışma süresi ise gündüz 11 saat gece 7,5 saati aşan çalışmalar da fazla çalışma kabul edilmektedir. Yani haftada 45 saati aşmayan fakat günlük 11 saati aşan çalışmalarda da işçi fazla çalışma ücretine hak kazanır. Fakat kanun koyucu burada işçiye fazla çalışma ücretini talep etme hakkı verdiği gibi dinlenme süresi talep etme şeklinde seçimlik bir hak da tanımıştır.

Kanunda fazla çalışma ücreti "Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir." şeklinde düzenlenmiştir. İşçi eğer dinlenme süresi istemesi halinde ise "Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında bir saat onbeş dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir." şeklinde bir düzenleme ile seçimlik bir hak tanınmıştır.

Ayrıca İş Kanunumuz "Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda ikiyüzyetmiş saatten fazla olamaz." hükmü ile fazla çalışma süresinin ikiyüzyetmiş saatten fazla olamayacağını da hüküm altına almıştır. Bu hükmün amacı angarya yasağına uygun kanuni düzenlemenin yapılmasıdır.

Yurt dışında faaliyet yürüten ve bulunduğu ülke mevzuatına göre işyeri açan ve işveren olan Türk vatandaşlarının, bu işyerinde çalışmak üzere Türkiye'den çalışmak üzere Türk vatandaşı gerçek kişileri işçi sıfatı ile götürdükleri ve bunun genelde Türkiye İş Kurumu vasıtası ile yapıldığı bilinmektedir.

Fakat genellikle Türk işçiler Türkiye bağlantılı şirketler vasıtası ile kurum kayıtları yerine getirilmeden turist vizesi ile çalıştırmak üzere götürülmekte ve yurt dışındaki ülke mevzuatı ile kurulan şirket işçisi olarak çalıştırılmaktadır.

İş hukuku düzenlemesinde kamu düzeni ve işçinin korunması ilkesi kendini gösterir. Türk vatandaşı olan ve yurt dışında çalışan işçi ile ilgili uyuşmazlıklarda da yabancılık unsuru önem taşır. Türk vatandaşı olan işçinin yurt dışına gönderilmesinde gönderen kişi ya da şirket ile yurt dışındaki yabancı şirket arasındaki ilişki ve irtibat işçi alacağı için ayrı bir önem taşır. Bu şirketler arasında organik bağı ispatlandığında Türk İş Hukuku uygulanır. Organik bağ içinde olan Türkiye'de kişi veya kişiler işçinin işvereni olarak kabul edilir ve sorumlu tutulur.

Yani işvereninizin Türk tüzel veya gerçek kişisi olduğu durumlarda işveren ile işçi arasındaki uyuşmazlıklarda Türk Hukuku uygulanacak ve fazla çalışma ücreti yukarıda izah ettiğimiz kanun maddelerine göre hesap edilecektir.

Yurtdışında Fazla Mesai Ücreti Nasıl Belirlenir?

Yurtdışı çalışmalarda fazla mesai ücreti, çalışanın çalıştığı ülkenin yasalarına ve iş sözleşmesine bağlıdır. Her ülkenin fazla mesai uygulamaları farklıdır ve çalışma sürelerinin düzenlenmesi genellikle iş kanunları ya da toplu iş sözleşmeleriyle belirlenir.

AB Ülkeleri: Avrupa Birliği ülkelerinde haftalık çalışma süreleri genellikle 40 saati geçmez. Fazla mesai durumunda, çalışanlara normal saat ücretinin en az %25 ila %50 fazlası ödenir.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD): ABD'de fazla mesai, 40 saati aşan çalışma sürelerinde devreye girer. ABD iş kanunlarına göre fazla mesai ücreti, normal saatlik ücretin 1.5 katı olarak hesaplanır.
Orta Doğu Ülkeleri: Bazı Orta Doğu ülkelerinde fazla mesai uygulamaları daha esnektir. Fazla mesai üretleri genellikle iş sözleşmesi ya da işverenin belirlediği kurallara göre ödenir.
Asya Ülkeleri: Özellikle Japonya ve Güney Kore gibi ülkelerde fazla mesai yaygındır. Fazla mesai üretleri genellikle normal saat ücretinin %25 ila %50 fazlasıdır.

Yurtdışında Çalışanlar İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yurtdışında çalışmayı planlayan bireylerin fazla mesai konusuna dikkat etmesi gereken bazı noktalar vardır:

Çalışma Koşullarını ve Sözleşmeleri İnceleyin: Yurtdışındaki iş sözleşmenizde fazla mesai ücretleri ve çalışma süreleri hakkında detaylı bilgi olmalıdır. Fazla mesai ücreti yüksek olabilir, ancak her zaman sözleşmede belirtilmiş olması gerekir.
Ülke Yasalarını Araştırın: Çalışma süresi, fazla mesai ücretleri ve izin hakları gibi konular, çalışılacak ülkenin iş kanunlarına göre farklılık gösterebilir. Bu nedenle, ülkenin yasal düzenlemeleri iyice incelenmelidir.
Vergi ve Kesintiler: Yurtdışında fazla mesai ücretiniz, bulunduğunuz ülkenin vergi düzenlemelerine tabi tutulabilir. Fazla mesai ücretinizden yapılacak kesintiler ve vergi oranlarını önceden araştırın.
Sözleşmede Anlaşmazlıklar: Yurtdışındaki işvereninizle yapacağınız sözleşmelerde fazla mesai ücretinin net bir şekilde belirtilmiş olması, ileride yaşanabilecek hukuki anlaşmazlıkları önleyecektir.

Fazla Mesai Ücreti Nasıl Hesaplanır?

Fazla mesai ücreti, genellikle normal saatlik ücretin bir katından fazla olacak şekilde hesaplanır. Örneğin:

Normal saatlik ücretiniz 10 USD ise ve fazla mesai oranı 1.5 katıysa, fazla mesai saati başına 15 USD alırsınız.

Fazla mesai ücreti ülkeden ülkede farklılık gösterse de genel kural, fazla mesainin çalışana ek ücret olarak yansıtılmasıdır.

Sonuç

Yurtdışında çalışmak, hem profesyonel hem de kişisel anlamda büyük fırsatlar sunar. Ancak fazla mesai gibi konuların önceden araştırılması ve iş sözleşmelerinde detaylı olarak belirtilmesi, haklarınızın korunması adına önemlidir. Yurtdışı iş kanunlarını ve fazla mesai düzenlemelerini inceleyerek, çalışma koşullarınızı daha şeffaf ve güvence altına alabilirsiniz.

Fakat işvereninizin Türk olması durumunda Türk Hukuku uygulanacak ve uyuşmazlıkların görülmesinde Türk Mahkemeleri yetkili olacaktır. Dolayısıyla bu hususta hukuki destek almanız sizin faydanıza olacaktır.