Kasko Sigortasında Ağır Hasarlı Araçların Değeri Nasıl Belirlenir?

Trafik kazaları sonrasında meydana gelen hasarlar, aracın onarılabilirlik durumuna göre farklı sınıflandırmalara tabi tutulur. Bunlardan biri de kamuoyunda sıklıkla duyulan “ağır hasarlı” araç kavramıdır. Kasko sigortası kapsamındaki bir araç kaza sonucunda ağır hasar aldığında, sigorta şirketi tarafından yapılacak ödeme miktarı, yani aracın rayiç değeri büyük önem taşır. Bu yazıda, kasko sigortasında ağır hasarlı araçların değerinin nasıl tespit edildiği, kasko sigortası kapsamında tazminatın nasıl belirlendiği ve bu süreçte doğabilecek hukuki ihtilaflar ele alınacaktır.

1. “Ağır Hasar” Nedir?

“Ağır hasar”, aracın onarımının ekonomik olmaktan çıkması anlamına gelir. Yani, araçta meydana gelen hasarın onarım maliyeti, aracın mevcut piyasa değerine yaklaştığında ya da onu aştığında sigorta şirketleri bu aracı “pert” (tam ziya) kabul eder.

Pert Kararı iki temel gerekçeyle verilir:

• Tam Ziya (ekonomik): Onarım masrafı, aracın piyasa değerinin %70-80’ini aşarsa.

• Teknik Ziya: Aracın tamir edilse bile güvenli kullanılamayacağı durumlar.

2. Kasko Sigortası ve Teminat Kapsamı

Kasko poliçeleri, sigortalının aracına yönelik zararları teminat altına alır. Ancak ağır hasar durumunda:

• Sigorta şirketi genellikle rayiç değeri (piyasa değeri) esas alarak ödeme yapar.

• Poliçede eksper değerine veya araç kasko değer listesine dayalı hükümler bulunabilir.

• Tazminat miktarı, hasar günündeki araç değeri üzerinden belirlenir.

Eğer poliçede araç için sabit bir bedel (sabit değer klozu) belirlenmişse, bu değer esas alınabilir.

3. Kasko Sigortasında Ağır Hasarlı Araçların Değeri Belirlenme Süreci

Aracın ağır hasar aldığı kabul edilirse, sigorta şirketi şu adımları izler:

1. Eksper Atanması: Sigorta şirketi veya taraflarca bağımsız eksper atanır.

2. Araç Değeri Belirlenir: Hasar tarihi itibarıyla araç piyasa değeri hesaplanır.

3. Hasar Bedeli ile Karşılaştırma: Onarım maliyeti, araç değeriyle karşılaştırılır.

4. Pert Kararı: Eğer onarım değeri yüksekse, araç perte çıkar.

Rayiç değer; model, kilometre, bakım durumu, piyasa arz-talep dengesi gibi kriterlerle belirlenir. Farklı kaynaklardan alınan fiyat teklifleri, sigorta değerleme sistemleri ve ikinci el veri tabanları kullanılır.

4. Hurda Bedeli ve Tazminat Tutarı

Araç perte ayrıldığında sigorta şirketi, rayiç değerden hurda bedelini düşerek ödeme yapar.

Örnek:

• Araç rayiç değeri: 800.000 TL

• Hurda değeri: 150.000 TL

• Sigorta tazminatı: 800.000 - 150.000 = 650.000 TL

Sigorta şirketi hurda aracı devralmak zorunda değildir. Bazı durumlarda hurda araç sigortalıya bırakılır; bazı durumlarda sigorta şirketi aracı satın alır veya ihaleyle satışını sağlar.

5. Hukuki Uyuşmazlıklar ve Dava Hakkı

Ağır hasarlı araçlarda en çok karşılaşılan sorunlar:

• Sigorta şirketinin rayiç değeri olduğundan düşük belirlemesi,

• Tazminat ödemesinin geciktirilmesi,

• Pert kararı verilmesine rağmen aracın tamir edilmesi yönünde baskı yapılması,

• Hurda değerinin düşük gösterilmesi.

Bu durumda sigortalı:

• Eksper raporuna itiraz edebilir,

• Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurabilir,

• Gerekirse Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde dava açabilir.

6. Sonuç

Kasko sigortasında ağır hasarlı araçların değeri, sigorta şirketi ile sigortalı arasında en kritik tartışma konularından biridir. Bu değerin doğru ve objektif şekilde tespit edilmesi, hem sigortalının mağdur olmaması hem de sigorta şirketlerinin kötü niyetli uygulamalardan kaçınması açısından önemlidir.

Sigorta poliçesinin detaylı incelenmesi, aracın doğru biçimde değerlemesi ve hukuki hakların bilinmesi, bu süreçte sigortalıların lehine sonuçlar doğurabilir. Ağır hasar durumunda, alanında uzman bir avukattan destek alınması sürecin sağlıklı yürütülmesini sağlar.