E-Spor ve Oyun İçinden Kazanılan Gelirin Vergilendirilmesi ile E-Spor Sözleşmeleri

Dijital oyun endüstrisinin hızla büyümesi, e-spor oyuncularının ve içerik üreticilerinin gelir elde etme yöntemlerini çeşitlendirmiştir. Düzenlenen turnuvalardan kazanılan ödüller, sponsor anlaşmaları, yayın platformlarından elde edilen gelirler ve oyun içi sanal ürün satışları, vergi ve sözleşme hukuku açısından farklı risk ve yükümlülükler doğurmaktadır. Bu yazıda, e-spor ve oyun içinden elde edilen gelirlerin Türkiye’de nasıl vergilendirileceği ve e-spor sözleşmeleri tarafların hangi sözleşme hükümlerine dikkat etmesi gerektiği ele alınıyor.

E-Spor ve Dijital Oyun Gelir Türleri

Turnuva ve Lig Ödülleri: Profesyonel arenalarda kazanılan para ödülleri.
Sponsorluk ve Marka İş Birlikleri: Ekip veya bireysel sporcuların sponsor firmalarla yaptığı anlaşmalar karşılığında aldıkları ücret ve ayni destekler.
Yayın Gelirleri (Streaming): Twitch, YouTube, Facebook Gaming gibi platformlardan bağış, reklam ve abonelik gelirleri.
Oyun İçi Dijital Ürün Satışı: Dijital eşyaların (skin, karakter, kozmetik) satışı veya kullanıcılar arası ticareti.

IGelir Vergisi ve Katma Değer Vergisi (KDV)

Vergi Mükellefiyeti ve Kazanç Türü

Ticari Kazanç: Oyun içi dijital ürün satışı ve düzenli turnuva katılımları ticari faaliyet kapsamında değerlendirilebilir. Mükellefiyet için gerçek kişi ticari işletme (esnaf sicili) ya da şirket kurulması gerekebilir.
Serbest Meslek Kazancı: Sponsorluk ve yayın gelirleri, bir meslek faaliyeti olarak sunucu veya içerik üretici esnafı kapsamına girebilir.

Gelir Vergisi Tarifesi

Gerçek kişiler için yıllık gelir vergisi dilimleri
- 0–70.000 TL: %15
- 70.001–150.000 TL: %20
- 150.001–550.000 TL: %27
- 550.001–1.900.000 TL: %35
- Üzeri: %40

KDV Uygulaması

Dijital hizmet ve ürün satışlarında %20 KDV uygulanır.
Sponsorluk gelirleri ve yayın gelirleri genellikle hizmet kapsamında değerlendirilerek yine %20 KDV’ye tabidir.

Stopaj ve Muafiyetler

Bireysel sporculara yapılan sponsorluk ödemelerinde alıcı bazında stopaj uygulaması olabilir.
Teşvik ve destek programlarına katılım halinde mali teşviklerin vergilendirme muafiyetleri araştırılmalıdır.

Sosyal Güvenlik Yükümlülükleri

Bağ-Kur (4/B): Gerçek kişi ticari işletme veya serbest meslek erbabı olarak kayıt yaptıran e-sporcular Bağ-Kur kapsamında prim öder.
SGK Prim Matrahı: Asgari matrah üzerinden prim ödemesi, kazanç yükseldikçe seçilecek prim üst sınırı ve ek ödemeler.
İşveren Statüsü: Kulüpler veya organizasyon şirketleri e-sporcuyu hizmet akdiyle çalıştırıyorsa, işçi statüsünde SGK işveren primi yükümlülüğü doğar.

E-Spor ve İçerik Üretim Sözleşmeleri

Sporcu Sözleşmeleri (Hizmet Akdi)

Taraf Tanımları: Oyuncu ve kulüp/organizasyon şirketi.
Hizmet Konusu ve Süre: Hangi oyunlarda, hangi lig/turnuvalarda yer alınacağı belirtilmeli.
Ücret ve Ödeme Planı: Sabit maaş, performans primi, ödül payı, ödeme tarihleri.
Yükümlülükler: Antrenman, lansman, tanıtım ve sosyal medya katılım zorunlulukları.
Fesih Şartları: Sözleşmenin hangi hallerde derhal feshedileceği, ihbar süreleri.

Sponsorluk Sözleşmeleri

Lisans ve Marka Kullanımı: Sponsor marka logolarının giyim, yayın ve sosyal medya paylaşımlarında kullanım koşulları.
Ücretlendirme ve Ödeme Modeli: Peşin ödeme, performansa dayalı bonuslar, ayni destekler.
Reklam ve Tanıtım: İçerik sayısı, yayın süresi, titre listesi.
İhlal ve Cezai Şartlar: Taraflardan birinin yükümlülüğünü yerine getirmemesi durumunda uygulanacak cezalar.

Yayıncı (Streamer) Sözleşmeleri

Platform ve Kanal Hakları: Canlı yayın, VOD, klip oluşturma izinleri.
Monetizasyon Şartları: Abone, bit, reklam, bağış gelirlerinin paylaşım oranları.
İçerik Kuralları ve Telif Hakları: Yayın içeriğinde üçüncü taraf materyal kullanımı, müzik lisansları.

Dijital Ürün Satış Sözleşmeleri

Ürün Tanımı: Dijital eşyanın türü ve miktarı.
Teslimat Şartları: Oyun içi transfer süreci.
Garanti ve İade Politikası: Teknik hatalar veya erişim sorunlarında destek.
Sorumluluk Reddi: Oyun sağlayıcının hizmet politikalarına uyum.

Sözleşme Yönetimi ve Uygulama Önerileri

Uzman Hukuki Destek: Sözleşme taslakları ve müzakereleri için alanında uzman avukatlarla çalışılmalı.
Vergi Danışmanlığı: Gelir türüne uygun vergi mükellefiyeti seçimi ve beyanname süreçleri için mali müşavirle koordinasyon.
Düzenli Defter ve Belge Tutma: Gelir-gider kayıtları, fatura ve makbuzların düzenli saklanması.
Planlı Prim Ödemeleri: Sosyal güvenlik primlerinin zamanında yatırılarak idari para cezalarının önlenmesi.
Uyuşmazlık Çözümü: Sözleşmelere tahkim veya yetkili mahkeme maddeleri ekleyerek olası ihtilafların hızlı çözümü sağlanmalı.

Sonuç

E-spor ve dijital oyun gelirleri, vergi ve sosyal güvenlik alanlarında yeni ve dinamik bir yükümlülük seti oluşturuyor. Gelir türünün doğru tespiti, uygun vergi mükellefiyetinin seçilmesi, sosyal güvenlik primlerinin düzenli ödenmesi ve sağlam sözleşme hükümleri, e-sporcuların ve içerik üreticilerin hukuki risklerini minimize eder. Alanında uzman mali müşavir ve avukatlarla iş birliği, sürdürülebilir bir kariyer ve finansal düzen için kritik öneme sahiptir.