SGK PRİMLERİNİN EKSİK ÖDENMESİ - İŞÇİ AÇISINDAN HAKLI FESİH

SGK Primlerinin Eksik Ödenmesi: İşçi Açısından Haklı Fesih Sebebi

Sosyal güvenlik, modern çalışma hayatında çalışanların en önemli haklarından biridir. İşçilerin, çalışma süreçlerinde elde ettikleri hakların başında sosyal güvenlik kapsamında sigorta primlerinin ödenmesi gelir. Ancak, bu temel hakkın işveren tarafından ihlal edilmesi, çalışanların hem maddi hem de manevi olarak zarara uğramalarına yol açabilir. Bu yazıda, SGK primlerinin eksik ödenmesinin İş Kanunu çerçevesinde işçiye haklı fesih hakkı verip vermediği ele alınacak ve konunun hukuki boyutları detaylıca incelenecektir.

SGK Primlerinin Önemi

SGK primleri, çalışanların emeklilik, sağlık hizmetlerinden yararlanma, iş kazaları veya meslek hastalıkları gibi durumlarda tazminat alma gibi haklara erişimlerini sağlayan bir güvencedir. İşverenin, çalışanın çalışan sürelerine uygun olarak primlerini eksiksiz ödemesi yasal bir zorunluluktur. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, bu yükümlülükleri net bir şekilde tanımlamıştır. İşveren bu primleri ödemediği ya da eksik ödediği durumlarda, çalışanın hak kaybına uğramaması için hukuki yollara başvurma hakkı bulunur.

İş Kanunu’nda Haklı Fesih Nedir?

4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesi, işçilere haklı sebeplerle iş sözleşmesini feshetme hakkı tanır. Bu madde, işçinin çalışma şartlarının kanuna aykırı şekilde ihlal edilmesi durumunda iş sözleşmesini sona erdirmesine imkan tanır. Sosyal güvenlik primlerinin eksik ödenmesi ya da hiç ödenmemesi de bu kapsamda değerlendirilir.

İş Kanunu’nun 24. maddesi şu şekilde ifade eder:

1. Sağlık Sebepleri: İşçinin işyeri koşulları nedeniyle sağlığının bozulması.

2. Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Uymayan Haller: İşverenin işçiye karşı hakaret etmesi, maaşı eksik ödemesi ya da primlerini eksik yatırması.

3. Zorlayıcı Sebepler: İşşizliğe yol açan beklenmedik olaylar.

SGK primlerinin eksik ödenmesi, genellikle “ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller” başlığı altında değerlendirilir. Bu durum, işverenin yasaları bilerek ihlal ettiği ve işçinin haklarını kasıtlı olarak gasp ettiği anlamına gelir.

Primlerin Eksik Ödenmesinin Hukuki Sonuçları

1. İşçinin Hak Kaybı: SGK primlerinin eksik ödenmesi, çalışanın ileride alacağı emeklilik maaşının düşmesine neden olabilir. Ayrıca, işsizlik sigortası ya da raporlu olunan dönemlerde alınacak ödeneklerde de kayıplar yaşanabilir.

2. İşverenin Cezai Yaptırımlarla Karşı Karşıya Kalması: 5510 sayılı Kanun’a göre, SGK primlerinin eksik ödenmesi durumunda işveren idari para cezası ile karşı karşıya kalabilir. SGK, denetimlerde bu eksik ödemeleri tespit ettiğinde işverene ceza keser ve eksik primlerin faiziyle birlikte ödenmesini talep eder.

3. Haklı Fesih ve Tazminat Hakkı: SGK primlerinin eksik ödenmesi, işçiye haklı fesih hakkı tanır. Bu durumda işçi, işsözleşmesini sona erdirerek kıdem tazminatı talep edebilir. Ancak ihbar tazminatı bu durumda söz konusu olmaz.

Haklı Fesih Süreci Nasıl İşler?

Haklı fesih yapılabilmesi için, işçinin SGK primlerinin eksik ödendiğini belgelerle ispat etmesi gerekir. İşte izlenmesi gereken adımlar:

1. SGK’dan Hizmet Dökümü Alınması: İşçi, SGK’dan kendi hizmet dökümünü talep ederek primlerin eksik yatıp yatmadığını kontrol etmelidir.

2. Eksik Ödeme Durumunun Belirlenmesi: Eksiklik tespit edilirse, bu durum işverene yazılı olarak bildirilmeli ve eksik primlerin ödenmesi talep edilmelidir. İşveren talebi karşılamazsa haklı fesih yoluna gidilebilir.

3. Noter Kanıtı ve Fesih Bildirimi: Haklı fesih bildirimi noter aracılığıyla yapılmalıdır. Bildirimde fesih sebebi açık bir şekilde belirtilmelidir.

4. Çalışma ve İş Mahkemesi’ne Başvuru: İşçi, hak kayıplarının giderilmesi ve kıdem tazminatının talep edilmesi için mahkemeye başvurabilir.

Yargı Kararlarında SGK Primleri ve Haklı Fesih

Yargı kararları, SGK primlerinin eksik ödenmesi durumunda işçinin haklı fesih hakkını vurgulamaktadır.

Örneğin, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin bir kararında, işverenin SGK primlerini eksik ödemesi nedeniyle iş sözleşmesini fesheden işçinin haklı bulunduğu ifade edilmiştir. Mahkeme, bu durumun çalışanın ileride ciddi hak kayıplarına yol açacağını ve işverenin yasaları bilerek ihlal ettiğini belirtmiştir.

Sonuç

SGK primlerinin eksik ödenmesi, işçinin haklarını ihlal eden ciddi bir durumdur. Bu durum, işçiye haklı fesih hakkı tanırken, işvereni de hem hukuki hem de mali sorumluluklarla karşı karşıya bırakabilir. İşçilerin bu konuda bilinçli olması ve haklarını korumak için gereken adımları atması önemlidir. Hukuki destek alarak sürecin doğru bir şekilde yönetilmesi, hem mevcut hem de gelecekteki hak kayıplarının önüne geçecektir.