Kat İrtifakı Nedir? Kat Mülkiyeti İle Farkları Nelerdir?

Kat İrtifakı Nedir? Kat Mülkiyeti ile Farkları Nelerdir?

Kat irtifakı ve kat mülkiyeti, gayrimenkul hukukunun önemli kavramlarından ikisidir ve çoğu zaman birbirine karıştırılır. Bu iki kavramın hukuki kapsamı ve uygulama alanları farklıdır. Kat irtifakı ve kat mülkiyeti ile ilgili bilinmesi gereken temel bilgileri aşağıda detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

Kat İrtifakı Nedir?

Kat irtifakı, henüz yapılmamış veya inşaatı devam eden bir bina üzerinde, gelecekte bağımsız bölüm oluşturulması amacıyla kurulan bir irtifak hakkıdır. Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre, bir arsa üzerinde inşaat tamamlanmadan, projeye dayalı olarak hak sahiplerinin ileride sahip olacakları bağımsız bölümler üzerinde hak talep edebilmesine olanak tanır.

Kat irtifakı, tapu siciline tescil edilir ve bu tescil ile birlikte, yapının hangi alanların hangi hak sahibine ait olacağı net bir şekilde belirlenir. Ancak, bu hak, bina tamamlandıktan sonra kendiliğinden kat mülkiyetine dönüşmez; kat mülkiyeti ayrıca talep edilerek tescil edilmelidir.

Kat İrtifakının Özellikleri

1. Projeye Bağlıdır: Kat irtifakı, çoğu zaman bir bina projesine dayalı olarak kurulur. Bu projede, binanın planı, bağımsız bölümler ve ortak alanlar belirlenir.

2. Arsa Payına Dayanır: Kat irtifakı, arsa payı esas alınarak kurulur. Hak sahipleri, gelecekte tamamlanacak yapıdaki bağımsız bölümlerın belirli oranlarda paydaşıdır.

3. Bağımsız Bölüm Oluşturmaz: Kat irtifakı, henüz tamamlanmamış yapılar için söz konusudur. Dolayısıyla bağımsız bir bölüm kullanım hakkı sağlamaz.

4. Geçici Bir Hak: Kat irtifakı, bina tamamlandığında ve ilgili prosedürler yerine getirildiğinde kat mülkiyetine dönüştürülebilir.

   
   

Kat Mülkiyeti Nedir?

Kat mülkiyeti, yapısı tamamlanmış bir bina üzerinde oluşan bağımsız bölümler üzerindeki mülk sahipliğidir. Bir yapıdaki daireler, dükkanlar, depolar gibi bağımsız alanlar, kat mülkiyeti kapsamında tapu kütðğüne kaydedilir ve her bağımsız bölümün ayrı bir tapusu bulunur.

Kat mülkiyeti, binanın tamamlanması ve kullanıma uygun hale gelmesi şartıyla kurulur. Bu tescil, hem maliklerin haklarını hem de binanın yönetim ve kullanım esaslarını belirler.

Kat Mülkiyetinin Özellikleri

1. Bağımsız Mülk Sahipliği: Kat mülkiyeti, bireylere binaların bağımsız alanlarında tam mülk sahibi olma hakkı tanır.

2. Tapu Belgesi: Her bağımsız bölüm için ayrı bir tapu belgesi düzenlenir.

3. Ortak Alanlar: Kat mülkiyeti, ortak alanların kullanım ve yönetim esaslarını da düzenler. Merdivenler, asansörler ve çatı gibi alanlar tüm maliklerin ortak kullanımına tabidir.

4. Yasal Zorunluluklar: Kat mülkiyeti kurulması, binanın ruhsatına ve kullanıma uygun hale getirilmesine bağlıdır.

   
   

Kat İrtifakı ile Kat Mülkiyeti Arasındaki Farklar

Kat irtifakı ve kat mülkiyeti, benzer kavramlar olsalar da aralarında çeşitli farklar bulunmaktadır:

Özellik	Kat İrtifakı	Kat Mülkiyeti
Kapsam	Henüz tamamlanmamış yapılar	Tamamlanmış yapılar
Tapu Belgesi	Bağımsız bölümler için ayrı bir tapu belgesi bulunmaz.	Her bağımsız bölüm için ayrı bir tapu belgesi vardır.
Hak Sahipliği	Projeye dayalı olarak belirlenir.	Tam mülk sahipliği sağlar.
Ortak Alanlar	Ortak alanlar kullanılamaz.	Ortak alanlar kullanıma açıktır.
Dönüşüm	Kat mülkiyetine dönüştürülebilir.	Kat mülkiyetine zaten sahiptir.

Kat İrtifakından Kat Mülkiyetine Geçiş

Bir yapının kat irtifakından kat mülkiyetine geçebilmesi için aşağıdaki adımlar izlenir:

1. Yapının Tamamlanması: Binanın ruhsata uygun olarak tamamlanması gerekir.

2. Yapı Kullanma İzin Belgesi (iskan): Belediye tarafından yapının kullanıma uygun olduğunu belgeleyen iskan belgesinin alınması zorunludur.

3. Tapu Siciline Tescil: Kat mülkiyeti, ilgili tapu müdürlüğüne başvurularak tapu kütðğünüe tescil edilir.

   
   
   
   

Sonuç

Kat irtifakı ve kat mülkiyeti, gayrimenkul sahipliği ve kullanımı açısından farklı hukuki durumları ifade eder. Kat irtifakı, yapının inşaat aşamasında, gelecekteki bağımsız bölümler için bir hak tanırken; kat mülkiyeti, tamamlanmış bir yapıda tam mülk sahipliği sağlar. Gayrimenkul sahiplerinin hak kaybı yaşamamak için bu kavramların farklılıklarını anlaması ve doğru hukuki adımlar atması büyük önem taşır.